Viêm bao hoạt dịch khớp vai: Nguyên nhân và cách điều trị

Viêm bao hoạt dịch khớp vai là một tình trạng y tế phổ biến gặp trong cộng đồng. Nó ảnh hưởng đến sự linh hoạt và chức năng của vai, gây ra đau và khó chịu cho bệnh nhân. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị cho viêm bao hoạt dịch khớp vai. Hãy cùng Diamondkhop tìm hiểu nhé!

Viêm bao hoạt dịch khớp vai là gì?

Viêm bao hoạt dịch khớp vai là một bệnh lý phát sinh khi bao hoạt dịch ở vùng khớp vai bị viêm nhiễm. Bao hoạt dịch là những túi chứa chất lỏng, có vai trò như một bộ phận đệm giữa xương và mô liên kết, giúp giảm ma sát và hỗ trợ cơ, xương hoạt động mượt mà. 

Theo các nghiên cứu, bao hoạt dịch khỏe mạnh có độ dày trung bình khoảng 0,74mm, trong khi bao hoạt dịch bị viêm dày hơn đến 1,27mm, chênh lệch lên đến 0,53mm. Sự thay đổi này có thể gây đau và mỏi vai do không gian dưới da hạn chế. 

Khi gặp chấn thương hoặc vận động quá sức, chất lỏng trong bao hoạt dịch sẽ tụ lại thành các chùm, dẫn đến tình trạng viêm. Cơn đau có thể xuất hiện đột ngột và biến mất hoặc kéo dài và dữ dội tuỳ thuộc vào mức độ nghiêm trọng.

Phân loại Viêm bao hoạt dịch khớp vai

Viêm bao hoạt dịch khớp vai được chia làm 3 dạng chính:

Cấp tính

Tình trạng viêm cấp tính thường xảy ra do chấn thương hoặc tai nạn. Triệu chứng đau thường xuất hiện đột ngột và cường độ đau tăng lên khi chạm vào hoặc cử động vai.

Mãn tính

Viêm bao hoạt dịch khớp vai cấp tính tái phát hoặc chấn thương lặp lại nhiều lần có thể dẫn đến tình trạng viêm mãn tính. Ban đầu, người bệnh thường không có triệu chứng rõ ràng. Sau đó, một số dấu hiệu bất thường xuất hiện và kéo dài liên tục trong vài tháng. 

Theo thời gian, viêm có nguy cơ lan ra vùng vai, vùng cánh tay và thậm chí lan đến cổ hoặc khuỷu tay, gây cản trở lớn đến khả năng vận động.

Nhiễm trùng

Trong một số trường hợp, vi khuẩn có thể gây nhiễm trùng và viêm bao hoạt dịch ở khớp vai. Khi đó, vùng vai có thể trở nên đỏ hoặc tím và có cảm giác nóng khi chạm vào. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể bị sốt kèm theo cơn đau vai dữ dội.

Triệu chứng viêm bao hoạt dịch khớp vai

Triệu chứng của viêm bao hoạt dịch khớp vai có thể bao gồm:

• Đau xung quanh vị trí bên ngoài vai hoặc đầu vai

Người bị viêm bao hoạt dịch khớp vai thường cảm thấy đau nhức xung quanh vùng bên ngoài vai hoặc đầu vai. Đau có thể xuất hiện dưới dạng nhức nhặn hoặc đau nhạy cảm khi chạm vào khu vực này.

• Hạn chế phạm vi chuyển động của khớp vai

Một trong những triệu chứng quan trọng của viêm bao hoạt dịch khớp vai là hạn chế phạm vi chuyển động của khớp vai. Bạn có thể gặp khó khăn khi cố gắng di chuyển tay và vai hoặc không thể thực hiện các động tác như bình thường. 

• Sưng và đỏ quanh vùng vai

Vùng quanh vai có thể trở nên sưng và đỏ do viêm bao hoạt dịch khớp vai. Tuy nhiên, sự sưng không đáng kể, vì thông thường, bao hoạt dịch chỉ bị viêm một cách nhẹ nhàng và không gây ra sự sưng quá nhiều. Sự sưng này thường chỉ dày lên khoảng 0,5mm so với tình trạng bình thường ban đầu.

• Đau khi nâng cánh tay lên

Khi bị viêm bao hoạt dịch khớp vai, việc nâng cánh tay lên có thể gây đau và không thoải mái. Động tác đơn giản như nâng tay để vắt áo, hoặc thực hiện các động tác liên quan đến vai có thể trở nên đau đớn. 

• Cơn đau trầm trọng hơn vào ban đêm

Một trong những đặc điểm của viêm bao hoạt dịch khớp vai là cơn đau thường trở nên trầm trọng hơn vào ban đêm. 

Nguyên nhân gây viêm màng bao hoạt dịch khớp vai

Viêm bao hoạt dịch khớp vai có thể xuất phát từ các nguyên nhân sau:

• Chấn thương: 

Khi tai nạn hay va chạm xảy ra, xương cánh tay có thể va vào mỏm cùng vai và làm tổn thương bao hoạt dịch. Điều này làm cho chất lỏng trong bao hoạt dịch rò rỉ ra và gây viêm nhiễm.

• Vận động quá sức: 

Những người phải vận động nhiều ở khớp vai như vận động viên, công nhân xây dựng hay lao công… có nguy cơ cao mắc viêm bao hoạt dịch khớp vai do ma sát liên tục giữa xương và mô liên kết. Điều này làm cho bao hoạt dịch bị kích ứng và viêm nhiễm.

• Nhiễm trùng: 

Vi khuẩn có thể xâm nhập vào khớp vai qua máu hoặc do các thủ thuật y tế như tiêm, chọc hút dịch khớp… Khi đó, vi khuẩn sẽ gây nhiễm trùng cho bao hoạt dịch và gây ra viêm nhiễm nặng. Đây là một nguyên nhân hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm cho khớp vai.

• Lão hóa: 

Khi tuổi tăng cao, các mô liên kết trong khớp sẽ thoái hóa và giảm tính linh hoạt. Điều này làm cho khớp không còn được trơn tru như trước và gây ra các tổn thương cho bao hoạt dịch.

Biến chứng

Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, viêm bao hoạt dịch khớp vai có thể gây ra các biến chứng sau:

• Cứng khớp: Viêm bao hoạt dịch khớp vai kéo dài có thể làm cho các mô liên kết trong khớp bị co cứng và giảm tính linh hoạt. Điều này làm cho phạm vi chuyển động của khớp bị hạn chế và gây khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày.

• Hủy hoại xương và sụn: Nhiễm trùng cũng có thể ảnh hưởng đến xương và sụn trong khớp và làm cho chúng bị hủy hoại. Điều này làm cho khớp bị biến dạng và gây đau mãn tính.

• Viêm khớp: Nhiễm trùng có thể lan rộng từ bao hoạt dịch sang ổ khớp và gây viêm khớp. Điều này làm cho khớp sưng to, đau nhức và mất chức năng vận động.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Bạn nên gặp bác sĩ nếu bạn có các triệu chứng sau:

• Đau vai kéo dài hơn 2 tuần mà không có dấu hiệu giảm.
• Đau vai quá nhiều khiến bạn không thể cử động hay ngủ được.
• Vùng vai bị sưng to, ửng đỏ, tím hoặc nóng khi chạm vào.
• Bạn có sốt, lạnh run hay cảm giác mệt mỏi kèm theo đau vai.

Phương pháp chẩn đoán

Để chẩn đoán viêm bao hoạt dịch khớp vai, bác sĩ sẽ tiến hành các bước sau:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về triệu chứng, lịch sử bệnh tật và các yếu tố nguy cơ của bạn. Bác sĩ cũng sẽ kiểm tra vùng vai của bạn để xem có dấu hiệu viêm nhiễm hay tổn thương nào không.

• Xét nghiệm: Bác sĩ có thể lấy mẫu máu hoặc dịch khớp để phân tích và xác định nguyên nhân gây viêm. Bác sĩ cũng có thể kiểm tra mức độ viêm bằng cách đo chỉ số CRP (C-reactive protein) trong máu.

• Chụp X-quang: Bác sĩ có thể yêu cầu bạn chụp X-quang để xem có biến dạng hay tổn thương nào ở xương hay sụn trong khớp không.

• Siêu âm: Bác sĩ có thể sử dụng siêu âm để xem rõ hơn về bao hoạt dịch và các mô liên kết trong khớp. Siêu âm cũng có thể giúp bác sĩ chọc hút dịch khớp một cách chính xác hơn.

Điều trị viêm bao hoạt dịch khớp vai

Phương pháp điều trị viêm bao hoạt dịch khớp vai phụ thuộc vào nguyên nhân, mức độ nghiêm trọng và tình trạng sức khỏe của bạn. Một số phương pháp điều trị thông dụng bao gồm:

Nghỉ ngơi

Bạn nên hạn chế các hoạt động gây áp lực lên khớp vai và giữ vai ở tư thế thoải mái. Bạn cũng nên tránh nằm lên vùng vai bị viêm khi ngủ.

Chườm đá

Bạn có thể chườm đá lên vùng vai bị viêm trong 15-20 phút mỗi lần, 3-4 lần một ngày. Điều này giúp giảm sưng, đau và viêm nhiễm.

Thuốc bôi

Bạn có thể sử dụng các loại thuốc bôi có chứa chất giảm đau, chống viêm hay tê cục bộ để làm giảm cơn đau ở vai. Tuy nhiên, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng và không nên bôi quá nhiều hoặc quá lâu.

Thuốc giảm đau không kê đơn

Bạn có thể uống các loại thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen, naproxen hay paracetamol để làm giảm cơn đau và viêm. Tuy nhiên, bạn nên tuân theo hướng dẫn sử dụng và không nên uống quá liều hoặc quá thời gian.

Mang nẹp vai

Bạn có thể mang nẹp vai để giữ cho khớp ở tư thế cố định và giảm áp lực lên bao hoạt dịch. Nẹp vai cũng giúp ngăn ngừa các chấn thương tiếp theo cho khớp.

Các bài tập kéo giãn nhẹ nhàng

Bạn có thể thực hiện các bài tập kéo giãn nhẹ nhàng cho khớp vai để duy trì khả năng vận động và cải thiện tuần hoàn máu. Bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ hoặc vật lý trị liệu để biết các bài tập phù hợp với tình trạng của bạn.

Vật lý trị liệu

Bạn có thể được chỉ định điều trị vật lý trị liệu để làm giảm đau, viêm và cải thiện chức năng của khớp. Các phương pháp vật lý trị liệu có thể bao gồm: điện trị liệu, siêu âm, laser, massage, tập luyện…

Tiêm Corticosteroid

Nếu các phương pháp điều trị không gây tác dụng hoặc bạn bị viêm mãn tính, bạn có thể được tiêm Corticosteroid vào bao hoạt dịch để làm giảm viêm nhanh chóng.

Thuốc kháng sinh

Nếu viêm bao hoạt dịch khớp vai do nhiễm trùng, bạn sẽ được kê đơn thuốc kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh. Bạn nên uống thuốc đúng liều lượng và thời gian do bác sĩ chỉ định để tránh tái nhiễm hoặc kháng thuốc.

Phẫu thuật

Trong một số trường hợp hiếm gặp, khi các phương pháp điều trị không hiệu quả hoặc bạn bị biến chứng nặng như hủy hoại xương hay sụn, bạn có thể cần phải phẫu thuật để cắt bỏ bao hoạt dịch hoặc sửa chữa các tổn thương trong khớp.

Biện pháp phòng ngừa

Để phòng ngừa viêm bao hoạt dịch khớp vai, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Tránh các hoạt động gây áp lực lên khớp vai như nâng vật nặng, vận động quá sức hay lặp đi lặp lại cùng một động tác.
• Thực hiện các bài tập kéo giãn và làm nóng cơ trước khi tập thể dục hay làm việc.
• Sử dụng các dụng cụ hỗ trợ như nẹp vai, miếng đệm hay gối khi ngủ để giảm áp lực lên khớp vai.
• Uống đủ nước và ăn uống cân bằng để duy trì sức khỏe cho xương và mô liên kết.
• Thăm khám định kỳ và điều trị kịp thời các bệnh lý có liên quan đến khớp vai như thoái hóa khớp, viêm khớp hay gout.

Cuối cùng, viêm bao hoạt dịch khớp vai là một vấn đề y tế phổ biến mà nhiều người phải đối mặt. Bằng cách hiểu về nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị, chúng ta có thể tiếp cận với việc giảm đau và khôi phục sức khỏe của vai. Hãy tham khảo ý kiến ​​bác sĩ để được tư vấn và điều trị phù hợp.