Đau khuỷu tay: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị bệnh

Đau khuỷu tay là triệu chứng của một nhóm bệnh về xương khớp, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động của cánh tay. Bệnh này, nếu không được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời, có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như teo cơ, biến dạng khớp, thậm chí tàn phế. Hãy cùng Diamondkhop nắm bắt thông tin về bệnh để có biện pháp phòng ngừa bệnh tốt nhất.

Cấu trúc của khuỷu tay

Khớp tay là điểm nối giữa cánh tay và cẳng tay. Nó cho phép khớp khuỷu tay có khả năng linh hoạt và xoay chuyển 180° nhờ vào cấu trúc sau:

• Phần ngoài: Đây là vị trí gắn kết của các nhóm cơ duỗi ngón tay và cổ tay.
• Phần trong: Đây là vị trí gắn kết của các nhóm cơ gập ngón tay và cổ tay.
• Khu vực xung quanh: Đây là nơi gắn kết của hệ thống dây chằng và màng bao khớp.

Đau khuỷu tay là gì?

Đau khớp khuỷu tay còn được gọi là đau cùi chỏ, là một triệu chứng của sự rối loạn ảnh hưởng đến chức năng, hoạt động và cấu trúc của khớp khuỷu tay. 

Bệnh này xảy ra khi một hoặc nhiều thành phần của khớp khuỷu tay trở nên viêm hoặc bị kích ứng một cách quá mức. Người bệnh thường gặp sự sưng đỏ và đau nhức trong khớp, cùng với hạn chế tầm vận động. 

Trong nhiều trường hợp, khớp khuỷu tay có thể bị biến dạng và trở nên cứng, gây khó khăn trong hoạt động hàng ngày và lao động.

Nguyên nhân đau khuỷu tay

Đau khuỷu tay có nhiều nguyên nhân, nhưng các nguyên nhân phổ biến bao gồm:

• Viêm mỏm trên lồi cầu ngoài (tennis elbow):  

Xảy ra khi có chấn thương đến cơ, gân và dây chằng xung quanh khu vực dưới khớp khuỷu tay và phía trước của cánh tay. Việc hình thành vết rách trong gân và cơ điều khiển chuyển động của phần trước cánh tay dẫn đến sự hình thành sẹo và vôi hóa. 

Hội chứng tennis elbow không chỉ phổ biến ở vận động viên tennis mà còn ở những người thường xuyên sử dụng cơ bắp và cẳng tay trong các hoạt động hàng ngày như họa sĩ, thợ mộc, thợ ống nước…

• Viêm mỏm trên lồi cầu trong xương cánh tay (golf elbow):  

Xảy ra chủ yếu do vận động quá mức, thường gặp ở người chơi golf. Việc sử dụng lực lượng lặp đi lặp lại, căng cơ tay và không có chế độ nghỉ ngơi hợp lý dẫn đến sự làm việc quá sức của các cơ.

Hoạt động không đúng cách khi chơi golf, cầm vợt hoặc sử dụng các dụng cụ lao động không phù hợp cũng có thể gây chấn thương cho khớp khuỷu tay.

Ngoài ra, đau khuỷu tay cũng có thể xuất phát từ viêm khớp khuỷu (như bệnh gút, bệnh viêm khớp thấp), viêm túi hoạt dịch xung quanh khớp khuỷu, các chấn thương ở khuỷu tay (như bong gân, căng cơ, trật khớp, gãy xương), và sự chèn ép thần kinh (như chèn ép thần kinh quay, thần kinh trụ tại cánh tay và khuỷu tay, thoái hoá hoặc thoát vị đĩa đệm cột sống cổ).

Triệu chứng đau khuỷu tay

Triệu chứng đau khớp khuỷu tay có thể khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và các triệu chứng cụ thể. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến:

• Viêm mỏm trên lồi cầu ngoài (hội chứng tennis elbow): 

Triệu chứng thường bắt đầu dưới dạng những cơn đau nhẹ, sau đó trở nên nặng hơn sau vài tuần. Người bệnh có thể cảm thấy đau hoặc rát ở phần bên ngoài của khuỷu tay và dần dần mất đi sức mạnh cầm nắm. Đặc biệt, triệu chứng này sẽ trở nên nghiêm trọng hơn khi người bệnh thực hiện các hoạt động liên quan đến cánh tay và cẳng tay.

• Viêm mỏm trên lồi cầu trong (hội chứng golf): 

Người bệnh sẽ cảm thấy đau dọc theo phần bên trong của khuỷu tay, đau tại điểm gắn gân cơ bên trong khuỷu tay và thường có cảm giác căng cơ.

Đối tượng dễ có nguy cơ mắc bệnh

Các nhóm đối tượng dễ bị mắc các bệnh gây đau khớp khuỷu như sau:

• Giới tính: Các loại viêm khớp thường phát triển nhiều ở nữ giới, trong khi bệnh Gút thường xảy ra nhiều ở nam giới.
• Yếu tố di truyền: Người có tiền sử gia đình mắc các bệnh viêm khớp như viêm khớp dạng thấp, bệnh lupus ban đỏ, viêm khớp vảy nến… sẽ có nguy cơ cao mắc bệnh viêm khớp khuỷu tay.
• Nghề nghiệp và hoạt động hàng ngày: Những người làm việc cường độ cao, thường xuyên thực hiện các động tác lặp đi lặp lại ảnh hưởng đến khuỷu tay, có nguy cơ đau khớp và viêm các điểm gắn kết quanh khớp cao hơn.
• Nhiễm trùng: Tình trạng nhiễm trùng có thể gây phát triển các loại viêm khớp và viêm mô mềm xung quanh khớp khác nhau.
• Tuổi tác: Người cao tuổi có tỉ lệ mắc bệnh cao hơn.

Tuy nhiên, không phải tất cả những người có các yếu tố này đều mắc bệnh, và nguy cơ mắc bệnh cũng có thể khác nhau đối với từng người. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng đau khớp khuỷu tay hoặc quan ngại về sức khỏe, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được đánh giá và tư vấn thích hợp.

Chẩn đoán nguyên nhân gây đau khớp khuỷu

Trong quá trình khám bệnh, bác sĩ sẽ tiến hành các bước sau để chẩn đoán nguyên nhân gây đau khớp khuỷu tay:

• Lấy anamnesis: 

Bác sĩ sẽ đặt câu hỏi chi tiết về tiền sử bệnh, triệu chứng lâm sàng và tổn thương thực tế của người bệnh để đánh giá tình trạng khớp.

• Xét nghiệm máu: 

Xét nghiệm máu sẽ được tiến hành để kiểm tra nồng độ axit uric, tốc độ lắng máu, protein phản ứng C… từ đó giúp phân biệt các nguyên nhân gây viêm khớp như bệnh gout, viêm khớp dạng thấp và đồng thời kiểm tra tình trạng nhiễm trùng.

• Kiểm tra dịch khớp: 

Bác sĩ sẽ sử dụng một kim nhỏ để lấy mẫu dịch khớp từ khuỷu tay, sau đó phân tích mẫu bệnh phẩm trong phòng thí nghiệm. Kết quả kiểm tra này có thể giúp bác sĩ xác định tình trạng nhiễm trùng và nguyên nhân gây viêm khớp, đồng thời chẩn đoán phân biệt viêm khớp với các bệnh lý liên quan.

• Chụp X-quang: 

Phương pháp chụp X-quang sẽ được sử dụng để tìm kiếm bất thường ở xương như u xương, gai xương, gãy xương, thoái hóa khớp… Điều này giúp bác sĩ xác định chính xác tình trạng bệnh.

• Chụp cắt lớp vi tính CT: 

Chụp cắt lớp vi tính (CT) cho phép tạo ra hình ảnh chi tiết từ nhiều góc độ khác nhau của xương, giúp bác sĩ xác định bất thường bên trong cấu trúc của xương và mô.

• Siêu âm khớp: 

Phương pháp siêu âm khớp sử dụng sóng âm tần số cao để tạo ra hình ảnh chi tiết về mô mềm như bao hoạt dịch và sụn. Qua đó, bác sĩ có thể nhanh chóng xác định các vị trí tổn thương trong hệ thống xương khớp.

• Chụp cộng hưởng từ MRI: 

Phương pháp chụp cộng hưởng từ (MRI) tạo ra hình ảnh chi tiết về cấu trúc mô mềm và giúp bác sĩ xác định tình trạng và vị trí tổn thương.

Phương pháp điều trị

Dùng thuốc

Phương pháp này là một trong những phương pháp điều trị phổ biến được áp dụng trong trường hợp đau khớp khuỷu tay. Tuỳ thuộc vào nguyên nhân và mức độ tổn thương, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng các loại thuốc như: Acetaminophen (dùng cho đau nhẹ đến trung bình), Tramadol (dùng cho đau trung bình đến nặng), thuốc giảm đau tại chỗ, thuốc chống viêm không steroid (NSAID), thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm (DMARDs), thuốc sinh học, Corticoid,… 

Điều trị phẫu thuật

Khi tình trạng đau khớp khuỷu tay do nguyên nhân phức tạp không phản ứng với các phương pháp điều trị nội khoa, bác sĩ có thể quyết định tiến hành phẫu thuật để cải thiện chức năng của khuỷu tay.

Các phương pháp phẫu thuật được áp dụng sẽ phụ thuộc vào loại nguyên nhân, mức độ nghiêm trọng, tuổi tác và mục tiêu điều trị của người bệnh. Có một số phương pháp phẫu thuật điều trị viêm đau khớp ở khuỷu tay thông thường gồm:

• Phẫu thuật nội soi khớp
• Phẫu thuật mở
• Thay thế khớp bằng khớp nhân tạo

Trong trường hợp khớp khuỷu tay bị hư hỏng nặng và không thể phục hồi, phẫu thuật thay thế khớp nhân tạo có thể được bác sĩ xem xét và quyết định.

Phương pháp này sử dụng khớp nhân tạo để hoàn toàn thay thế khớp bị hư hỏng. Đây được xem là giải pháp cuối cùng giúp người bệnh khôi phục khả năng vận động khuỷu tay một cách tối đa.

Vật lý trị liệu hồi phục chức năng

Các bài tập vật lý trị liệu có tác dụng điều chỉnh vị trí cột sống, tăng cường sức mạnh các cơ bắp hỗ trợ lưng và cải thiện tính linh hoạt của các cơ. Điều này giúp phục hồi chức năng vận động của hệ cơ-xương-khớp và ngăn ngừa tái phát bệnh trong tương lai.

Trị liệu thần kinh cột sống

Phương pháp này còn được gọi là Chiropractic, là phương pháp điều trị không sử dụng thuốc, không phẫu thuật theo tiêu chuẩn Mỹ. Theo đó, bác sĩ sẽ thực hiện việc nắn chỉnh bằng tay để đưa các đốt sống về vị trí ban đầu.

Kết hợp trị liệu thần kinh cột sống và vật lý trị liệu

Trị liệu thần kinh cột sống và vật lý trị liệu đều mang lại hiệu quả tốt cho bệnh nhân mắc đau thần kinh tọa. Phương pháp điều trị cho bệnh lý đau khuỷu tay kết hợp trị liệu thần kinh cột sống với vật lý trị liệu và sử dụng các thiết bị máy móc hiện đại nhằm tác động trực tiếp vào nguyên nhân gây bệnh, giúp chữa lành cơn đau một cách tự nhiên mà không cần sử dụng thuốc hoặc phẫu thuật.

Phương pháp phòng ngừa chấn thương khớp khuỷu tay

Trong suốt hơn mười năm hoạt động chữa trị tại Việt Nam, các bác sĩ đã quan sát và tìm hiểu các nguyên nhân gây chấn thương khuỷu tay, giãn dây chằng khuỷu tay và đưa ra ba phương pháp quan trọng để phòng ngừa chấn thương một cách hiệu quả:

• Đầu tiên:

Trước khi tham gia bất kỳ hoạt động thể dục thể thao nào, bạn nên bắt đầu bằng việc khởi động và làm nóng cơ thể để giúp cơ và dây chằng chuẩn bị cho hoạt động sắp tới. Bỏ qua bước khởi động và làm nóng có thể làm cho cơ và dây chằng bị căng và không linh hoạt.

• Thứ hai:

Duy trì tính linh hoạt và sự mềm dẻo của cơ và dây chằng là rất quan trọng trong việc phòng ngừa trật khớp và bong gân. Khi cơ và dây chằng mềm dẻo, chúng có thể di chuyển mà không bị căng quá mức. 

Ngược lại, nếu chúng bị căng và cứng quá mức, rủi ro tổn thương sẽ tăng lên. Để duy trì tính linh hoạt và sự mềm dẻo, bạn cần thường xuyên thực hiện các động tác thư giãn cơ.

• Thứ ba:

Rèn luyện cơ của cánh tay dưới và cổ tay thông qua các bài tập phù hợp sẽ giúp phòng ngừa và phục hồi hiệu quả các chứng đau khớp khuỷu tay tennis.

Chứng đau khuỷu tay mặc dù không gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng sẽ gây khó chịu lớn cho người bệnh do ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Do đó, nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nào của căn bệnh này, hãy tìm đến các cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán và điều trị.