Gãy xương là một tình trạng thường gặp trong đời sống, có thể do tai nạn, va chạm, rơi ngã hoặc do loãng xương. Khi bị gãy xương, ngoài việc điều trị bằng thuốc và bó bột, chế độ ăn uống cũng rất quan trọng để giúp xương mau liền và phục hồi chức năng. Vậy gãy xương nên ăn gì và kiêng gì? Hãy cùng Diamondkhop tìm hiểu trong bài viết sau đây.
Một số biến chứng có thể xảy ra khi gãy xương
Khi bị gãy xương, nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, có thể dẫn đến một số biến chứng như:
- Nhiễm trùng: Khi xương bị gãy ra ngoài da, có thể làm rách da và mô mềm, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây nhiễm trùng. Nhiễm trùng có thể lan rộng đến các mô lân cận hoặc máu, gây nguy hiểm đến tính mạng.
- Chảy máu: Khi xương bị gãy, có thể làm tổn thương các mạch máu lớn hoặc nhỏ, gây chảy máu nội hoặc ngoại. Chảy máu quá nhiều có thể gây sốc và suy tim.
- Viêm khớp: Khi xương bị gãy ở khớp, có thể làm tổn thương các thành phần của khớp như sụn, dây chằng, gân. Điều này có thể gây viêm khớp, sưng đau, hạn chế vận động và thoái hóa khớp.
- Dính khớp: Khi xương bị gãy ở khớp, có thể làm tạo ra các sợi liên kết giữa các mô lân cận, làm giảm độ linh hoạt của khớp. Điều này có thể gây dính khớp, cứng khớp và giảm chức năng vận động.
- Xương lệch: Khi xương bị gãy, có thể do lực tác động hoặc do cách bó bột không đúng cách, làm cho hai đầu xương không liền lại đúng vị trí. Điều này có thể gây xương lệch, biến dạng và ảnh hưởng đến chức năng vận động.
Bị gãy xương nên ăn gì
Một chế độ ăn uống khoa học có thể hỗ trợ vết thương mau lành và giúp người bệnh nhanh chóng trở lại sinh hoạt bình thường. Vậy, đâu là các loại thực phẩm tốt cho sự hồi phục của xương và ngược lại? Nếu bạn thắc mắc bị gãy tay, chân nên ăn gì và kiêng gì cho mau lành thì hãy cùng tìm hiểu lời giải trong phần dưới đây.
Protein
Protein là thành phần thiết yếu trong cấu trúc xương. Khi bị gãy xương, đặc biệt là gãy chân hay gãy tay, cơ thể cần một lượng protein lớn để xương nhanh hồi phục. Chế độ dinh dưỡng cung cấp đủ protein góp phần thúc đẩy sụn nhanh chóng tăng sinh, cũng như giúp cơ thể hấp thụ và sử dụng canxi hiệu quả.
Bạn cần lưu ý lựa chọn các loại thực phẩm chứa protein động vật không làm tăng cholesterol xấu như là thịt nạc, thịt ức gà, các loại cá,… Ngoài ra, bạn cũng có thể bổ sung thêm protein từ thực vật như các loại hạt, đậu, các sản phẩm từ đậu nành,…
Thực phẩm chứa nhiều canxi
Việc bổ sung đầy đủ nhu cầu canxi hàng ngày sẽ giúp xương chắc khỏe và tăng sức đề kháng. Ngược lại, nếu thiếu canxi, cơ thể dễ cảm thấy mệt mỏi, đau nhức xương khớp, loãng xương. Vì vậy, khi bị gãy xương, người bệnh cần cung cấp đủ lượng canxi hàng ngày để xương nhanh chóng làm liền vết gãy.
Các loại thực phẩm chứa nhiều canxi như cá hồi, cá mòi, sữa tươi, phô mai, sữa chua, sữa hạnh nhân, bắp cải, đậu nành, hạt vừng,… Đây là nhóm thực phẩm dinh dưỡng đặc biệt phù hợp cho người đang điều trị gãy xương.
Vitamin D
Nếu bạn đang thắc mắc bị gãy xương nên ăn gì, hãy cân nhắc việc bổ sung các thực phẩm giàu vitamin D. Bởi vì, vitamin D rất cần thiết cho cơ thể để hấp thu canxi. Ở người lớn tuổi bị loãng xương, việc kết hợp bổ sung vitamin D và canxi hàng ngày giúp ngăn ngừa gãy xương và giòn xương.
Có 3 cách để hấp thu vitamin D, bao gồm:
- Viên uống vitamin và khoáng chất tổng hợp.
- Phơi nắng trực tiếp 15 phút vài lần trong tuần là đủ để tạo được lượng vitamin D cần thiết.
- Hấp thụ được từ thực phẩm như lòng đỏ trứng, cá biển, gan và sữa bổ sung vitamin D.
Vitamin C
Vitamin C là một lựa chọn lý tưởng trong danh sách “Người bị gãy xương nên ăn gì?”. Vitamin C có tác dụng tích cực trong việc sản sinh collagen, cũng là một loại protein góp phần xây dựng cấu trúc xương. Đối với người bị gãy xương, collagen có tác dụng hỗ trợ các mô liên kết với sụn, hình thành các tế bào xương mới và giúp vết gãy xương mau lành.
Một số nguồn thực phẩm giàu vitamin C như cam, dâu tây, kiwi, cà chua, ớt, bông cải xanh,… Để hấp thụ tốt nhất hàm lượng vitamin C từ thức ăn, bạn hãy lựa chọn nguyên liệu tươi hoặc đông lạnh. Bởi vì, các sản phẩm để lâu hoặc đã qua chế biến với nhiệt độ cao có thể làm mất lượng vitamin này.
Sắt
Sắt là một khoáng chất quan trọng cho sự hình thành của hồng cầu trong máu. Hồng cầu có vai trò vận chuyển oxy đến các mô và cơ quan trong cơ thể, bao gồm cả xương. Khi bị gãy xương, nếu thiếu sắt, cơ thể sẽ không có đủ oxy để nuôi dưỡng và tái tạo các tế bào xương mới. Các loại thực phẩm giàu sắt như thịt đỏ, gan, trứng, rau xanh, đậu lăng,… Bạn nên kết hợp ăn các loại thực phẩm giàu vitamin C để giúp cơ thể hấp thu sắt tốt hơn.
Kali
Kali là một khoáng chất có vai trò điều hòa acid-base trong cơ thể. Khi bị gãy xương, nếu thiếu kali, cơ thể sẽ xuất hiện tình trạng acid hóa, làm giảm khả năng hấp thu canxi và ảnh hưởng đến quá trình liền xương. Các loại thực phẩm chứa nhiều kali như chuối, khoai lang, cam, dưa hấu, sữa,… Bạn nên ăn đủ lượng kali hàng ngày để duy trì sự cân bằng acid-base trong cơ thể.
Thực phẩm giàu magie
Magie là một khoáng chất có vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất của xương. Magie giúp kích hoạt các enzyme liên quan đến sự hình thành và phân giải của xương. Khi bị gãy xương, nếu thiếu magie, cơ thể sẽ không có đủ enzyme để tạo ra các tế bào xương mới và giúp xương liền lại.
Các loại thực phẩm chứa nhiều magie như hạt điều, hạnh nhân, yến mạch, rau bina,… Bạn nên ăn đủ lượng magie hàng ngày để giúp xương phục hồi nhanh chóng.
Thực phẩm nhiều kẽm
Kẽm là một khoáng chất có vai trò quan trọng trong quá trình phát triển và duy trì sức khỏe của xương. Kẽm giúp kích hoạt các enzyme liên quan đến sự sản sinh của collagen và protein trong xương. Khi bị gãy xương, nếu thiếu kẽm, cơ thể sẽ không có đủ enzyme để tạo ra các tế bào xương mới và giúp vết gãy liền lại.
Các loại thực phẩm chứa nhiều kẽm như thịt bò, tôm, cá ngừ, hạt dẻ,… Bạn nên ăn đủ lượng kẽm hàng ngày để giúp xương hồi phục tốt hơn.
Vitamin B6 và B12
Vitamin B6 và B12 là hai loại vitamin có vai trò quan trọng trong quá trình sản sinh của hồng cầu trong máu. Hồng cầu có tác dụng vận chuyển oxy đến các mô và cơ quan trong cơ thể, bao gồm cả xương. Khi bị gãy xương, nếu thiếu vitamin B6 và B12, cơ thể sẽ không có đủ hồng cầu để nuôi dưỡng và tái tạo các tế bào xương mới.
Các loại thực phẩm chứa nhiều vitamin B6 và B12 như thịt gà, cá hồi, trứng, sữa,… Bạn nên ăn đủ lượng vitamin B6 và B12 hàng ngày để giúp xương mau lành.
Bị gãy xương không nên ăn gì?
Sau khi đã biết được bị gãy xương nên ăn gì? Bạn cũng cần kiêng ăn một số loại thực phẩm có thể gây hại cho xương hoặc làm chậm quá trình liền xương. Đây là một số loại thực phẩm bạn nên tránh khi bị gãy xương:
Các thực phẩm chứa chất kích thích
Các thực phẩm chứa chất kích thích như rượu, bia, cà phê, trà đen, nước ngọt,… cần được kiêng ăn khi bị gãy xương. Lý do là các chất kích thích có thể làm tăng sự bài tiết canxi qua nước tiểu, làm giảm lượng canxi trong xương và ảnh hưởng đến quá trình liền xương.
Các món ăn nhiều dầu mỡ
Các món ăn nhiều dầu mỡ như thức ăn chiên rán, xào, lẩu,… cần được kiêng ăn khi bị gãy xương. Lý do là các món ăn này có thể làm tăng cholesterol xấu trong máu, gây tắc nghẽn động mạch và giảm lưu lượng máu đến các mô và cơ quan trong cơ thể, bao gồm cả xương. Điều này có thể làm giảm khả năng nuôi dưỡng và tái tạo các tế bào xương mới.
Các món ăn quá ngọt
Các món ăn quá ngọt như bánh kẹo, kem, sô-cô-la,… cần được kiêng ăn khi bị gãy xương. Lý do là các món ăn này có thể làm tăng lượng đường trong máu, gây tiểu đường và suy giảm chức năng của tuyến giáp. Điều này có thể làm giảm khả năng sản sinh của collagen và protein trong xương, làm chậm quá trình liền xương.
Các món ăn quá mặn
Các món ăn quá mặn như muối, nước mắm, nước tương,… cần được kiêng ăn khi bị gãy xương. Lý do là các món ăn này có thể làm tăng lượng natri trong máu, gây cao huyết áp và suy giảm chức năng của thận. Điều này có thể làm giảm khả năng hấp thu canxi của cơ thể và ảnh hưởng đến quá trình liền xương.
Trà đặc
Trà đặc là một loại thức uống được nhiều người yêu thích, nhưng cũng cần được kiêng ăn khi bị gãy xương. Lý do là trà đặc có chứa một lượng lớn tanin, một chất có thể làm ức chế sự hấp thu canxi của cơ thể. Điều này có thể làm giảm lượng canxi trong xương và ảnh hưởng đến quá trình liền xương.
Một số lưu ý trong chế độ chăm sóc và phục hồi sau gãy xương
Ngoài việc chú ý đến chế độ ăn uống, bạn cũng cần lưu ý một số điều sau đây để giúp xương mau liền và phục hồi chức năng:
- Điều trị kịp thời: Khi bị gãy xương, bạn cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị sớm. Bác sĩ sẽ xử lý vết thương, bó bột hoặc phẫu thuật nếu cần thiết. Bạn cũng cần tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ về việc dùng thuốc, kiêng kỵ và vận động.
- Vệ sinh vết thương: Khi bị gãy xương, bạn cần chú ý vệ sinh vết thương và băng bó để tránh nhiễm trùng. Bạn nên rửa vết thương bằng nước muối sinh lý hoặc dung dịch khử trùng, lau khô và băng bó sạch. Bạn cũng nên thay băng bó thường xuyên theo chỉ dẫn của bác sĩ.
- Phơi nắng: Phơi nắng là một cách tự nhiên để bổ sung vitamin D cho cơ thể. Vitamin D giúp cơ thể hấp thu canxi tốt hơn, từ đó giúp xương mau liền và chắc khỏe. Bạn nên phơi nắng trực tiếp 15 phút vài lần trong tuần, tốt nhất là vào buổi sáng hoặc chiều.
- Vận động nhẹ nhàng: Vận động nhẹ nhàng là một phần quan trọng trong quá trình phục hồi sau gãy xương. Vận động giúp kích thích tuần hoàn máu, nuôi dưỡng các tế bào xương mới và tăng cường sức khỏe của các mô liên kết.
Bài viết đã cung cấp cho bạn đọc những thông tin về bị gãy xương nên ăn gì và không nên ăn gì. Hy vọng từ bài viết này, các bạn sẽ biết được một số lưu ý trong chế độ ăn khi gãy xương . Hãy chia sẻ những thông tin hữu ích này đến nhiều người hơn bạn nhé!
Thông báo chính thức: Lưu ý rằng thông tin trên DiamondKhop chỉ mang tính chất tham khảo.
Chúng tôi khuyến nghị bạn liên hệ với bác sĩ chuyên môn để được tư vấn về việc chữa bệnh. Những thông tin được chia sẻ trên trang web chỉ nhằm mục đích cung cấp thêm kiến thức và thông tin từ nguồn đáng tin cậy trên mạng.
