Đau thần kinh tọa, hay đau dây thần kinh tọa, là một bệnh y khoa đặc thù bởi triệu chứng đau dọc xuống chân từ lưng dưới. Bệnh có thể được điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau, trong đó dinh dưỡng đóng một vai trò quan trọng. Vậy đau thần kinh tọa kiêng ăn gì và nên ăn gì để hỗ trợ điều trị và phòng ngừa bệnh? Hãy cùng Diamondkhop tìm hiểu trong bài viết này nhé!
Nguyên nhân bị đau thần kinh tọa
Có nhiều nguyên nhân gây đau thần kinh tọa. Phổ biến nhất là thoát vị đĩa đệm, lồi đĩa đệm, khiến cho đĩa đệm cột sống lồi ra và chèn ép vào dây thần kinh tọa. Đĩa đệm có nhiệm vụ giảm sốc cho cột sống nhưng trong một số trường hợp có thể thoát vị và đè lên dây thần kinh.
Các nguyên nhân khác bao gồm: chấn thương, viêm khớp thoái hóa gây kích thích hoặc sưng dây thần kinh tọa, viêm đĩa đệm đốt sống, tổn thương thân đốt sống (thường do lao, vi khuẩn, u), hẹp cột sống (hẹp ống sống),…
Mối liên hệ giữa dinh dưỡng và bệnh đau thần kinh tọa
Dinh dưỡng có ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của cơ thể nói chung và của dây thần kinh nói riêng. Một chế độ ăn uống cân bằng và khoa học sẽ giúp cung cấp các chất dinh dưỡng thiết yếu cho sự hoạt động của hệ thần kinh, giúp duy trì sự linh hoạt của các khớp xương và giảm thiểu các yếu tố gây viêm.
Ngược lại, một số loại thực phẩm có thể gây hại cho sức khỏe của dây thần kinh, làm gia tăng các triệu chứng của bệnh đau thần kinh tọa. Chúng có thể là những thực phẩm gây viêm, gây tăng cân, gây ức chế hệ miễn dịch, gây mất cân bằng nội tiết tố hoặc gây kích ứng dây thần kinh.
Vì vậy, người bị đau thần kinh tọa cần phải lựa chọn kỹ lưỡng những thực phẩm mà họ ăn hàng ngày, để hỗ trợ điều trị và phòng ngừa bệnh tái phát.
Đau thần kinh tọa kiêng ăn gì?
Để giảm đau và cải thiện chức năng của dây thần kinh tọa, người bệnh cần kiêng ăn những loại thực phẩm sau:
1. Thực phẩm mặn
Thực phẩm mặn là những thực phẩm có hàm lượng natri cao, như muối, nước mắm, nước tương, xúc xích, giăm bông, phô mai… Thực phẩm mặn có thể làm tăng huyết áp, gây sưng phù và làm giảm lưu thông máu đến các mô và dây thần kinh. Điều này sẽ làm tăng cường độ đau và làm chậm quá trình phục hồi của dây thần kinh.
Người bị đau thần kinh tọa nên hạn chế ăn các loại thực phẩm mặn và chỉ nên tiêu thụ khoảng 1500 mg natri mỗi ngày.
2. Đồ ăn nhiều dầu mỡ
Đồ ăn nhiều dầu mỡ là những thực phẩm có hàm lượng chất béo bão hòa và chất béo trans cao, như thịt đỏ, da gà, lòng đỏ trứng, bơ, sữa đặc, bánh ngọt, rán chiên… Đồ ăn nhiều dầu mỡ có thể làm tăng cholesterol máu, gây xơ vữa động mạch và làm giảm lưu lượng máu đến các cơ quan và dây thần kinh. Đồ ăn nhiều dầu mỡ cũng có thể gây viêm và kích ứng dây thần kinh.
Người bị đau thần kinh tọa nên tránh ăn các loại đồ ăn nhiều dầu mỡ và chỉ nên tiêu thụ khoảng 10% calo từ chất béo bão hòa và ít hơn 1% calo từ chất béo trans mỗi ngày.
3. Đồ ăn nhiều đạm
Đồ ăn nhiều đạm là những thực phẩm có hàm lượng protein cao, như thịt, cá, trứng, sữa, đậu… Đồ ăn nhiều đạm có thể làm tăng acid uric trong máu, gây gout và viêm khớp. Điều này sẽ làm tổn thương các khớp xương liên quan đến dây thần kinh tọa và làm tăng cơn đau.
Đồ ăn nhiều đạm cũng có thể làm suy yếu chức năng của gan và thận, hai cơ quan quan trọng trong việc thanh lọc cơ thể. Người bị đau thần kinh tọa nên kiểm soát lượng protein trong chế độ ăn uống và chỉ nên tiêu thụ khoảng 0.8 – 1 gram protein cho mỗi kilogam cân nặng mỗi ngày.
4. Rượu bia
Rượu bia là những thức uống có chứa cồn, có thể làm giảm khả năng điều tiết nhiệt độ của cơ thể, gây mất nước và làm giảm lưu lượng máu đến các mô và dây thần kinh. Rượu bia cũng có thể làm tăng đường huyết, gây tiểu đường và biến chứng thần kinh ngoại biên.
Rượu bia cũng có thể làm suy giảm chức năng của gan và thận, gây ảnh hưởng đến sự thanh lọc cơ thể. Người bị đau thần kinh tọa nên hạn chế uống rượu bia và chỉ nên uống không quá một ly rượu hoặc hai lon bia mỗi ngày.
5. Thực phẩm đã qua chế biến
Thực phẩm đã qua chế biến là những thực phẩm có chứa nhiều chất phụ gia, chất bảo quản, chất tạo màu, chất tạo vị… như mì ăn liền, snack, đồ hộp, đồ đông lạnh…
Thực phẩm đã qua chế biến có thể làm tăng nguy cơ béo phì, tiểu đường, cao huyết áp và các bệnh tim mạch. Thực phẩm đã qua chế biến cũng có thể gây viêm và kích ứng dây thần kinh.
Người bị đau thần kinh tọa nên tránh ăn các loại thực phẩm đã qua chế biến và nên ăn nhiều thực phẩm tươi sống, giàu vitamin, khoáng chất và chất xơ.
6. Thực phẩm làm từ bột mì
Thực phẩm làm từ bột mì là những thực phẩm có chứa gluten, một loại protein có trong lúa mì, lúa mạch, lúa ý… như bánh mì, bánh ngọt, mì, phở…
Thực phẩm làm từ bột mì có thể gây dị ứng hoặc không dung nạp gluten ở một số người, gây ra các triệu chứng như tiêu chảy, đầy hơi, đau bụng, viêm ruột… Thực phẩm làm từ bột mì cũng có thể gây tăng đường huyết và gây viêm dây thần kinh.
Người bị đau thần kinh tọa nên giảm ăn các loại thực phẩm làm từ bột mì và nên ăn nhiều ngũ cốc nguyên hạt, như gạo lứt, yến mạch, quinoa…
7. Đường
Đường là một loại carbohydrate đơn giản, có trong các loại trái cây, sữa, kẹo, chocolate… Đường có thể làm tăng nhanh đường huyết và gây tiểu đường. Tiểu đường là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây biến chứng thần kinh ngoại biên, khiến cho dây thần kinh bị tổn thương do thiếu máu và oxy.
Đường cũng có thể gây viêm và kích ứng dây thần kinh. Người bị đau thần kinh tọa nên kiểm soát lượng đường trong chế độ ăn uống và chỉ nên tiêu thụ khoảng 25 – 38 gram đường mỗi ngày.
8. Thực phẩm chứa chất làm ngọt nhân tạo
Thực phẩm chứa chất làm ngọt nhân tạo là những thực phẩm có chứa các hóa chất nhân tạo để tạo vị ngọt, như aspartame, sucralose, saccharin… như nước ngọt, nước ép, sữa chua, kem…
Thực phẩm chứa chất làm ngọt nhân tạo có thể gây ra các phản ứng phụ như đau đầu, buồn nôn, đau bụng, rối loạn tiêu hóa… Thực phẩm chứa chất làm ngọt nhân tạo cũng có thể gây viêm và kích ứng dây thần kinh.
Người bị đau thần kinh tọa nên tránh ăn các loại thực phẩm chứa chất làm ngọt nhân tạo và nên ăn nhiều thực phẩm tự nhiên, giàu vitamin và chất xơ.
Đau thần kinh tọa nên ăn gì
Để hỗ trợ điều trị và phòng ngừa đau thần kinh tọa, người bệnh nên ăn nhiều những loại thực phẩm sau:
1. Trái dứa
Trái dứa là một loại trái cây giàu vitamin C, một chất chống oxy hóa mạnh mẽ có khả năng bảo vệ dây thần kinh khỏi các gốc tự do gây hại. Trái dứa cũng chứa bromelain, một enzyme có khả năng giảm viêm và giảm đau.
Trái dứa cũng có tác dụng giảm cân, giảm cholesterol và cải thiện lưu thông máu. Người bị đau thần kinh tọa nên ăn trái dứa thường xuyên hoặc uống nước ép dứa để hưởng lợi từ các thành phần có ích của loại trái cây này.
2. Mùi tây
Mùi tây là một loại rau gia vị có mùi thơm đặc trưng. Mùi tây có chứa quercetin, một flavonoid giúp người bệnh giảm viêm và giảm đau. Mùi tây cũng có chứa vitamin B1, B6 và B12, các vitamin quan trọng cho sự hoạt động của hệ thần kinh.
Mùi tây cũng có tác dụng giảm huyết áp, giảm đường huyết và cải thiện tiêu hóa. Người bị đau thần kinh tọa nên ăn mùi tây hàng ngày hoặc uống trà mùi tây để bổ sung các chất dinh dưỡng cho dây thần kinh.
3. Cần tây
Cần tây là một loại rau xanh có vị ngọt và giòn. Cần tây có chứa luteolin, một polyphenol có khả năng giảm viêm và giảm đau. Cần tây cũng có chứa vitamin K, một vitamin thiết yếu cho sự phát triển và bảo vệ của dây thần kinh.
Cần tây cũng có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu và giải độc. Người bị đau thần kinh tọa nên ăn cần tây sống hoặc luộc hoặc uống nước ép cần tây để hỗ trợ điều trị bệnh.
4. Bông cải xanh
Bông cải xanh là một loại rau xanh có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Bông cải xanh có chứa sulforaphane, một chất chống oxy hóa có khả năng giảm viêm và giảm đau. Bông cải xanh cũng có chứa vitamin B9, một vitamin quan trọng cho sự sản xuất và bảo vệ của dây thần kinh. Bông cải xanh cũng có tác dụng giảm nguy cơ ung thư, bảo vệ tim mạch và tăng cường hệ miễn dịch.
5. Nho
Nho là một loại trái cây ngon và bổ dưỡng. Nho có chứa resveratrol, một polyphenol có khả năng giảm viêm và giảm đau. Nho cũng có chứa vitamin C, một chất chống oxy hóa mạnh mẽ có khả năng bảo vệ dây thần kinh khỏi các gốc tự do gây hại. Nho cũng có tác dụng giảm cholesterol, giảm huyết áp và cải thiện tuần hoàn máu.
6. Đậu nành
Đậu nành là một loại thực phẩm giàu protein thực vật. Đậu nành có chứa isoflavone, một loại phytoestrogen có khả năng giảm viêm và giảm đau. Đậu nành cũng có chứa lecithin, một chất béo thiết yếu cho sự hình thành và bảo vệ của vỏ dây thần kinh.
Đậu nành cũng có tác dụng giảm cholesterol, giảm đường huyết và cải thiện chức năng gan. Người bị đau thần kinh tọa nên ăn đậu nành hoặc các sản phẩm từ đậu nành như đậu phụ, sữa đậu nành, tương… để bổ sung protein và các chất dinh dưỡng cho dây thần kinh.
7. Trà
Trà là một loại thức uống phổ biến và có lợi cho sức khỏe. Trà có chứa catechin, một loại flavonoid có khả năng giảm viêm và giảm đau. Trà cũng có chứa caffeine, một chất kích thích có khả năng làm giảm nhạy cảm của dây thần kinh với các tín hiệu đau.
Trà cũng có tác dụng giảm căng thẳng, giải tỏa mệt mỏi và tăng cường trí nhớ. Người bị đau thần kinh tọa nên uống trà hàng ngày hoặc uống các loại trà có công dụng chữa bệnh như trà gừng, trà quế, trà lá lốt… để hỗ trợ điều trị bệnh.
8. Rau lá xanh
Rau lá xanh là những loại rau có màu xanh lá cây như rau muống, rau cải, rau bina, rau chân vịt… Rau lá xanh có chứa vitamin B6, một vitamin quan trọng cho sự sản xuất và bảo vệ của dây thần kinh.
Rau lá xanh cũng có chứa magie, một khoáng chất thiết yếu cho sự truyền dẫn thần kinh. Rau lá xanh cũng có tác dụng giảm độc tố, giảm viêm và cải thiện tiêu hóa. Người bị đau thần kinh tọa nên ăn nhiều rau lá xanh hoặc uống nước ép rau lá xanh để bổ sung vitamin và khoáng chất cho dây thần kinh.
9. Quả việt quất
Quả việt quất là một loại trái cây có màu tím đậm. Quả việt quất có chứa anthocyanin, một loại chất chống oxy hóa có khả năng giảm viêm và giảm đau. Quả việt quất cũng có chứa vitamin C, một chất chống oxy hóa mạnh mẽ có khả năng bảo vệ dây thần kinh khỏi các gốc tự do gây hại. Quả việt quất cũng có tác dụng giảm đường huyết, giảm cholesterol và cải thiện tuần hoàn máu.
Những lưu ý khi mắc bệnh đau thần kinh tọa
Khi ăn uống, người bệnh cần chú ý đến những điều sau đây về đau thần kinh tọa:
- Hạn chế việc tiêu thụ canxi và khoáng chất với lượng vừa phải, tránh bổ sung quá nhiều, vì điều này có thể tăng nguy cơ hình thành sỏi niệu quản và sỏi thận, cũng như ảnh hưởng đến nồng độ canxi trong máu, gây rối loạn canxi máu và nhịp tim.
- Đảm bảo ăn đủ 4 nhóm chất bao gồm tinh bột, chất béo, chất đạm, khoáng chất và vitamin.
- Lựa chọn thực phẩm đảm bảo vệ sinh và an toàn.
- Ưu tiên phương pháp chế biến như luộc, hấp, nướng không dùng dầu mỡ, thay vì chiên xào nhiều dầu mỡ.
- Tăng cường bổ sung những loại thực phẩm có lợi cho xương khớp trong bữa ăn hàng ngày.
Bài viết đã cung cấp cho bạn đọc những thông tin về “Đau thần kinh tọa kiêng ăn và nên ăn gì”. Hy vọng từ bài viết này, các bạn sẽ biết được các thực phẩm kiêng ăn và nên ăn khi bị đau thần kinh toạ. Hãy chia sẻ những thông tin hữu ích này đến nhiều người hơn bạn nhé!
Thông báo chính thức: Lưu ý rằng thông tin trên DiamondKhop chỉ mang tính chất tham khảo.
Chúng tôi khuyến nghị bạn liên hệ với bác sĩ chuyên môn để được tư vấn về việc chữa bệnh. Những thông tin được chia sẻ trên trang web chỉ nhằm mục đích cung cấp thêm kiến thức và thông tin từ nguồn đáng tin cậy trên mạng.