Tràn dịch khớp gối: Cách nhận biết và phương pháp điều trị

Tràn dịch khớp gối là một tình trạng thường xảy ra sau khi gặp tai nạn, té ngã hoặc chấn thương. Mặc dù không phải là bệnh khó chữa, nhưng nếu không được điều trị kịp thời, nó có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như teo cơ, tổn thương khớp,… Hãy cùng Diamondkhop tìm hiểu bài viết dưới đây nhé!

Tràn dịch khớp gối là gì?

Tràn dịch khớp gối là một tình trạng xảy ra trong cơ quan khớp gối, khi dịch tiết tăng đột ngột dẫn đến sự sưng đỏ và phù nề xung quanh vùng khớp gối. Trong bình thường, khớp gối có nhiệm vụ linh hoạt trong việc di chuyển và duy trì sự cân bằng cho cơ thể. 

Dịch trong ổ khớp giúp bôi trơn, giảm ma sát và cung cấp dưỡng chất cho sụn khớp. Khi xảy ra vấn đề không bình thường trong khớp gối do chấn thương, nhiễm trùng hoặc rơi, lượng dịch trong ổ khớp sẽ tăng lên không đáng kể, dẫn đến tình trạng tràn dịch khớp gối.

Triệu chứng dịch tràn khớp gối

Triệu chứng đầu tiên của tràn dịch khớp gối là sự sưng và đau kéo dài trong vùng đầu gối. Đầu gối bị tràn dịch thường có kích thước lớn hơn so với phía còn lại, và có thể so sánh dựa trên các mốc xương. Các triệu chứng khác bao gồm:

• Cảm giác nặng nề trong vùng khớp.
• Sưng và đỏ xung quanh vùng xương đầu gối.
• Vết thâm tím ở phía trước, hai bên hoặc phía sau đầu gối.
• Đau khi di chuyển, khó khăn trong việc duỗi hoặc gập đầu gối, hạn chế sự linh hoạt của khớp.
• Cơn đau có thể giảm đi sau một thời gian ngắn nhưng trong một số trường hợp, triệu chứng có thể kéo dài từ vài giờ, vài ngày hoặc thậm chí lâu hơn.
• Sự suy yếu dần của các cơ xung quanh làm cho khớp gối trở nên không ổn định hơn theo thời gian.

Các nguyên nhân gây tràn dịch khớp gối

Tràn dịch khớp gối là tình trạng khi lượng dịch trong khớp gối tăng đột ngột và có thể chứa mủ sau một va đập mạnh. Tình trạng này gây đau đớn và khó di chuyển, và có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Dưới đây là một số nguyên nhân gây tràn dịch khớp gối:

Chấn thương khớp gối

Các va đập vào khớp gối do tai nạn, gây rách sụn khớp, đứt các dây chằng khớp gối, té ngã, hoạt động vận động quá mức, và thể thao quá độ có thể gây tràn dịch khớp gối. Những chấn thương này làm tổn thương sụn khớp, kéo dài hoặc đứt các dây chằng, gây đau đớn cho người bệnh. 

Việc dịch khớp được tạo ra và tăng dần, dẫn đến tình trạng tràn dịch khớp gối, gây đau đớn và hạn chế khả năng di chuyển của khớp. Việc tiến hành chọc hút dịch khớp nhiều lần có thể tăng nguy cơ nhiễm khuẩn. 

Nếu nhiễm khuẩn xảy ra, khớp có thể bị phá hủy và tác động đến toàn bộ cơ thể của người bệnh. Do đó, khi gặp chấn thương đầu gối, cần nhận biết sớm các triệu chứng của tràn dịch khớp gối để phát hiện có khả năng tràn dịch trong vùng này.

Thoái hóa khớp

Người cao tuổi bị thoái hóa khớp có nguy cơ mắc phải tràn dịch khớp gối, mặc dù không có va đập vào vùng này. Đặc biệt, những người bị thoái hóa xương, nhiễm trùng khớp hoặc mắc bệnh gout, rối loạn đông máu,..

Nhiễm khuẩn

Có những trường hợp tràn dịch khớp gối do người bệnh bị nhiễm khuẩn từ virus, vi khuẩn, bệnh lao, hay vẩy nến. Tình trạng nhiễm khuẩn kéo dài và lan rộng đến cả vùng khớp gối, gây ra tràn dịch khớp.

Yếu tố thuận lợi

Những người thừa cân, béo phì, do trọng lượng cơ thể quá nặng, gây áp lực lên sụn khớp gối. Tình trạng này kéo dài dẫn đến sự tổn thương của sụn và tràn dịch khớp gối. Những người béo phì cần nhận biết triệu chứng của tràn dịch khớp gối để đề phòng và điều trị khi cần thiết.

Những cách nhận biết tràn dịch khớp gối 

Nhiều trường hợp mắc tràn dịch khớp gối không nhận biết được, điều này khiến bệnh tình trở nặng hơn, đòi hỏi thời gian và chi phí điều trị cao hơn. Vì vậy, chúng ta cần nắm vững cách nhận biết tràn dịch khớp gối để có thể điều trị kịp thời. Dưới đây là những phương pháp nhận biết thông qua:

Quan sát và kiểm tra lâm sàng

Có một số dấu hiệu mà chúng ta cần chú ý, vì chúng có thể là tín hiệu sớm cho tràn dịch khớp gối. Một trong những dấu hiệu dễ nhận thấy nhất là sưng và phù lên của khu vực xung quanh khớp gối. 

So sánh giữa hai bên gối, chúng ta có thể thấy sự chênh lệch, với bên bị tràn dịch thường to hơn và có hiện tượng phù nề. Đau đớn, khó di chuyển, khó gập duỗi chân và hạn chế vận động khớp cũng là những triệu chứng do lượng dịch trong khớp gối gây ra.

Siêu âm, chụp X-quang hoặc chụp MRI

Để xác định tràn dịch khớp gối, bác sĩ có thể yêu cầu tiến hành siêu âm khớp, chụp X-quang hoặc MRI. Các hình ảnh thu được sẽ cho thấy mức độ phù nề trong khớp, phát hiện các dấu hiệu của sự rạn nứt, gãy xương, sự bị trật khớp, hoặc hiện tượng thoái hóa khớp.

Tràn dịch khớp gối có nguy hiểm không?

Tràn dịch khớp gối là một căn bệnh phổ biến, nhưng nhiều người thường không nhận thức đầy đủ về nó. Nhiều bệnh nhân đến khám bệnh khi bệnh đã nặng, dịch tràn nhiều, có mủ và có hiện tượng nhiễm trùng. 

Điều này gây khó khăn trong quá trình điều trị. Tình trạng nhiễm trùng còn có thể dẫn đến biến chứng, đòi hỏi phải tiến hành phá huỷ sụn hoặc mô xương, gây ảnh hưởng đến chức năng của khớp gối trong tương lai.

Vì vậy, việc nhận biết bệnh sớm là vô cùng quan trọng đối với tất cả mọi người. Khi gặp chấn thương, va đập vào đầu gối hoặc xuất hiện các dấu hiệu sưng đau, bầm tím ở vùng này, cần đi khám và tiến hành các xét nghiệm hoặc chụp X-quang để xác định tình trạng bệnh. 

Trong trường hợp tràn dịch khớp gối, cần sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc thực hiện các phương pháp can thiệp xâm lấn, chọc hút khi cần thiết. 

Nên tuân thủ lịch hẹn tái khám định kỳ và thực hiện điều trị bằng vật lý trị liệu để phục hồi sụn khớp và khôi phục tính linh hoạt cho khớp gối như ban đầu.

Trong quá trình điều trị tràn dịch khớp gối, người bệnh cần hạn chế di chuyển và đi lại càng nhiều càng tốt. Giữ cho khớp gối ở tư thế nằm yên để không tác động tiêu cực và làm gia tăng dịch trong khớp. 

Việc nghỉ ngơi giúp khớp gối phục hồi nhanh chóng, khô ráo và tránh nhiễm trùng, từ đó tăng hiệu quả điều trị.

Phương pháp điều trị tràn dịch khớp gối

Tràn dịch khớp gối là một tình trạng phổ biến và hoàn toàn có thể được điều trị thành công mà không gây tác dụng phụ nếu được phát hiện và điều trị kịp thời. Các phương pháp điều trị bao gồm:

Điều trị thuốc

Bác sĩ sẽ đề xuất phương pháp điều trị dựa trên triệu chứng và nguyên nhân gây tràn dịch khớp. Trong những trường hợp nhẹ không cần can thiệp xâm lấn, bác sĩ thường chỉ định sử dụng thuốc. 

Thuốc giảm đau là lựa chọn đầu tiên để giúp giảm đau và làm cho bệnh nhân cảm thấy thoải mái hơn. 

Sau đó, kháng sinh được sử dụng để giảm viêm và làm khô dịch trong khớp, đồng thời chống lại nhiễm khuẩn, ví dụ như thuốc corticosteroid. Các loại thuốc này có thể được uống hoặc tiêm trực tiếp vào tĩnh mạch.

Nội soi khớp

Phương pháp này được sử dụng để giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây ra tràn dịch khớp. Dựa trên kết quả nội soi, bác sĩ có thể lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp như sửa chữa các tổn thương trong sụn, dây chằng hoặc các vấn đề liên quan đến thoái hóa khớp.

Chọc hút dịch khớp

Trong những trường hợp nặng, khi phát hiện tràn dịch khớp gối, bác sĩ có thể quyết định sử dụng phương pháp chọc hút dịch trực tiếp từ vùng tổn thương. Bác sĩ sẽ sử dụng một thiết bị đặc biệt để đưa vào khớp và hút dịch ra ngoài. 

Chất dịch được lấy mẫu để xác định chính xác thành phần và từ đó đề ra phương pháp điều trị phục hồi. Đồng thời, cần kết hợp với tiêm kháng sinh để ngăn chặn nhiễm trùng và làm khô vết thương.

Cần làm gì khi khớp gối bị tràn dịch?

Khi phát hiện khớp gối có biểu hiện bị tràn dịch, sưng đau, việc chăm sóc ban đầu rất quan trọng. Bệnh nhân và người thân cần thực hiện những biện pháp sau:

• Nghỉ ngơi, hạn chế hoặc ngừng vận động. Việc di chuyển quá nhiều sẽ tăng áp lực lên khớp gối, gây thêm tràn dịch và làm cho đầu gối sưng to và phù nề.
• Đặt chân cao hơn mức tim giúp cải thiện lưu thông máu, giảm sưng.
• Để giảm sưng, giảm căng cơ và ngăn chặn sự bầm tím, người bệnh nên chườm đá trong khoảng thời gian từ 15 đến 20 phút. Đá nên được bọc trong khăn ẩm hoặc bọc bằng nilon, không nên chườm đá trực tiếp lên da.
• Thực hiện các bài tập cho chân nhằm tăng cường sức mạnh cho các cơ xung quanh khớp gối. Hãy thử các bài tập có tác động nhẹ nhàng, không gây căng thẳng cho khớp gối như bơi lội và các bài tập thể dục dưới nước. Hoặc tự thực hiện các bài tập co giãn cơ tại nhà để giúp khôi phục sự linh hoạt của các cơ xung quanh khớp gối.

Phòng ngừa tình trạng tràn dịch khớp gối

Để giảm thiểu khả năng bị tích nước ở đầu gối, các bác sĩ khuyên chúng ta từ khi còn trẻ nên có ý thức bảo vệ xương khớp và ngăn ngừa các yếu tố gây tràn dịch khớp gối bằng cách:

• Duy trì cân nặng hợp lý và bổ sung thực phẩm chứa Canxi, Kali, Magie, Vitamin nhóm B, C, E để tăng cường sức khỏe xương khớp.
• Tránh vận động quá sức và thường xuyên thực hiện các bài tập co duỗi chân nhẹ nhàng.
• Khởi động kỹ và đeo đệm gối khi tham gia các môn thể thao tiếp xúc.
• Sử dụng thực phẩm chức năng có tác dụng tăng cường độ dẻo dai cho khớp.
• Lựa chọn các hoạt động vận động nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội, đạp xe để giữ cho khớp gối linh hoạt và khỏe mạnh.
• Tránh di chuyển đột ngột và hạn chế chạy trên các mặt đường gồ ghề để giảm áp lực và tác động lên khớp gối.
• Chúng ta nên nhớ rằng phòng ngừa luôn tốt hơn điều trị, do đó, việc tuân thủ các biện pháp phòng ngừa trên sẽ giúp chúng ta giảm nguy cơ mắc phải tình trạng tràn dịch khớp gối và duy trì sức khỏe xương khớp trong thời gian dài.

Tràn dịch khớp gối rất dễ xảy ra khi khớp gối bị tổn thương do vận động không đúng cách. Nếu bạn đang chịu đựng những cơn đau khớp gối khó chịu, hãy liên hệ với các bác sĩ chuyên khoa để thăm khám và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.