Đau khớp cổ tay: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Sử dụng đôi tay liên tục và vượt quá khả năng chịu đựng trong thời gian dài là nguyên nhân chính gây tổn thương cho các khớp bàn tay, dẫn đến những cơn đau khớp cổ tay và viêm dây chằng cổ tay. Nếu không tiến hành điều trị kịp thời, tình trạng này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hàng ngày và hiệu suất làm việc. Hãy cùng Diamondkhop tìm hiểu bài viết dưới đây nhé!

Đau khớp cổ tay là gì?

Đau khớp cổ tay là tình trạng khi các thành phần cấu tạo khớp như mô sụn, đầu xương, dây thần kinh, màng bao hoạt dịch và dây chằng bị tổn thương. 

Điều này gây ra phản ứng viêm trong các mô mềm xung quanh và dẫn đến các triệu chứng như đau nhức, cảm giác mệt mỏi, tê cứng, sưng nóng ở vùng cổ tay. Bệnh viêm khớp cổ tay có thể xảy ra ở mọi độ tuổi và là một bệnh lý thường gặp.

Cấu trúc của khớp cổ tay

Khớp cổ tay được hình thành từ nhiều xương và khớp nhỏ, cùng với hệ thống dây chằng, mạch máu và thần kinh xen kẽ. 

– Khớp cổ tay bao gồm hai nhóm chính: phần xương khớp và phần mô mềm. Hai nhóm này hoạt động hòa hợp nhẹ nhàng để mang lại sự linh hoạt cho bàn tay. 

– Về cấu trúc xương khớp cổ tay, có thể được phân chia thành 2 nhóm: nhóm xương cổ tay và nhóm khớp cổ tay.

• Khớp quay-trụ dưới: 

Đây là một khớp trục liên kết giữa đầu xa của xương quay và xương trụ. Khớp này được bảo vệ bởi một lớp bao xơ bọc quanh mặt khớp và đĩa khớp nối hai đầu xương với nhau. Chức năng chính của khớp này là đảm bảo sự ổn định và cho phép xoay cổ tay. 

Khớp quay-trụ dưới có nhiệm vụ xoay quanh xương trụ trong khi xương trụ vẫn giữ vị trí cố định. Các chuyển động của khớp quay-trụ dưới bao gồm xoay và nghiêng bàn tay.

• Khớp xương quay-cổ tay: 

Đây là một trong những khớp quan trọng ở vùng cổ tay. Khớp này nằm ở vùng xương quay tiếp xúc với hàng đầu của xương cổ tay, giúp thực hiện các hoạt động như gập, duỗi, uốn cong và khép. Sự phối hợp các chuyển động này cho phép cổ tay thực hiện động tác quay tròn.

• Khớp giữa khối xương cổ tay: 

Đây là khớp nối giữa các khối xương cổ tay xa và gần. Khớp này cho phép xương cổ tay di chuyển dễ dàng lên, xuống, sang trái, sang phải… và giúp cổ tay có sự chuyển động mềm mại.

• Khớp giữa xương cổ tay và đốt bàn tay: 

Bao gồm 5 khớp nối giữa khối xương cổ tay và xương bàn tay. Khớp cổ tay của ngón tay cái được gọi là khớp yên ngựa, giúp ngón tay cái thực hiện chuyển động tiến lùi, di chuyển từ phía này sang phía khác. 

Các khớp cổ tay của các ngón tay khác được gọi là khớp mặt, cho phép chuyển động lên xuống và di chuyển từ bên này sang bên kia. Đặc biệt, khớp cổ tay của ngón út có sự linh hoạt cao hơn trong các chuyển động.

Xem thêm: Đau khuỷu tay: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị bệnh

Nguyên nhân đau khớp cổ tay

Có một số nguyên nhân phổ biến gây ra đau khớp cổ tay, bao gồm:

Chấn thương

Đau khớp cổ tay có thể phát triển sau một chấn thương, được gọi là viêm khớp do chấn thương. Tình trạng viêm có thể xuất hiện ngay sau chấn thương hoặc sau một khoảng thời gian dài.

Viêm khớp có thể phát triển sau một vết gãy trong khu vực khớp, đặc biệt khi xương không hoàn toàn lành. Các chấn thương dây chằng cũng có thể làm cho các xương không di chuyển đúng cách, gây ma sát và viêm khớp.

Thoái hóa khớp cổ tay

Đau khớp cổ tay cũng có thể do thoái hóa, là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất. Theo thời gian, sụn khớp mất tính đàn hồi, mỏng đi, khô và nứt nẻ, dẫn đến việc hư hỏng và mất dần cấu trúc sụn, làm xương dưới sụn trở nên cứng hơn.

Loại viêm khớp này thường xảy ra ở người trung niên hoặc người cao tuổi do quá trình lão hóa. Đặc điểm của thoái hóa khớp là gây ra đau nhức, viêm đỏ, cảm giác khô và cứng khớp, đặc biệt khó khăn trong việc di chuyển khớp. Khi di chuyển, có thể nghe thấy âm thanh “lục cục”. Đây được coi là một quá trình tự nhiên trong quá trình lão hóa của cơ thể.

Việc hiểu rõ nguyên nhân viêm khớp cổ tay là quan trọng để đưa ra phương pháp điều trị và quản lý hiệu quả.

Bệnh tự miễn

Trong một số trường hợp, hệ thống miễn dịch của cơ thể vô tình tấn công các thành phần của chính cơ thể, dẫn đến viêm khớp do bệnh tự miễn. Có các loại viêm khớp tự miễn sau đây:

• Viêm khớp dạng thấp: 

Đây là một bệnh viêm khớp mạn tính có tính chất hệ thống. Bệnh được xem là một bệnh tự miễn, có sự liên quan đến nhiều yếu tố như nhiễm khuẩn hoặc di truyền. 

Bệnh thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi trung niên, có đặc điểm là viêm nhiều khớp đối xứng và cảm giác cứng khớp đặc biệt vào buổi sáng, đặc biệt là ở nhóm khớp cổ tay và bàn ngón tay hai bên. 

Bệnh có sự biến chứng mạn tính, trong đợt cấp tính thường gây đau và sưng nhiều khớp, kèm theo sốt và có thể xuất hiện các biểu hiện ảnh hưởng tới các cơ quan nội tạng.

• Viêm khớp vảy nến: 

Bệnh không chỉ gây tổn thương trên da mà còn tác động vào khớp. Viêm khớp vảy nến thường gây viêm ở các khớp ngoại biên không đối xứng, và có thể gây tổn thương cột sống và khu vực chậu.

• Lupus ban đỏ hệ thống: 

Đây là một bệnh thuộc nhóm bệnh tự miễn chưa rõ nguyên nhân, có biểu hiện là tình trạng viêm tại nhiều cơ quan. Bệnh thường gặp ở phụ nữ trẻ. Trong viêm khớp do lupus ban đỏ hệ thống, có thể xuất hiện viêm cấp, viêm bán cấp hoặc viêm mạn tính ở nhiều khớp. Người bệnh có thể gặp triệu chứng viêm ở các khớp cổ chân, cổ tay, và bàn ngón tay.

• Viêm cột sống dính khớp: 

Đây là một bệnh viêm khớp mạn tính, nguyên nhân chưa rõ. Bệnh thường gặp ở nam giới trẻ, và có tính chất di truyền rõ ràng. Triệu chứng thường gặp ở viêm cột sống dính khớp là đau mạn tính ở vùng thắt lưng và các khớp cùng chậu. Ngoài ra, bệnh cũng có thể gây viêm ở các khớp ngoại vi như khớp cổ tay, cổ chân và khớp gối.

Rối loạn chuyển hóa

Một trong nhóm bệnh rối loạn chuyển hóa phổ biến là bệnh gút. Nguyên nhân của bệnh này xuất phát từ các rối loạn trong quá trình chuyển hóa protein trong cơ thể, đặc biệt là tăng nồng độ axit uric trong máu. 

Điều này dẫn đến sự kết tinh của các tinh thể urat và lắng đọng trong các mô mềm dưới da, gây ra các khối tophi hoặc trong thận gây viêm, suy thận và sỏi thận… Cơn đau trong giai đoạn cấp của bệnh gút thường cực kỳ mạnh mẽ, đi kèm với viêm, sưng, nóng và đỏ của khớp, cùng với sự phù nề nghiêm trọng.

Nguyên nhân khác

Hội chứng ống cổ tay: một trạng thái mà dây thần kinh trong khu vực cổ tay bị nén hoặc viêm. Đây thường xảy ra ở những người trên 40 tuổi hoặc những người làm công việc văn phòng nhiều giờ đồng hồ trước máy tính. 

Triệu chứng của hội chứng ống cổ tay thường xuất hiện dần dần, ban đầu không thường xuyên, nhưng sau đó trở nên kéo dài và liên tục, bao gồm cảm giác tê bì và đau nhói ở đầu ngón tay cái, ngón tay số 2 và ngón tay số 3. Người bệnh có thể cảm thấy tê và đau ở phần bên trong của cánh tay…

Triệu chứng khi bị đau khớp cổ tay

Triệu chứng của bệnh này phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ tổn thương.

Đau khớp

Khi bị đau khớp cổ tay, người bệnh thường trải qua cảm giác đau âm ỉ trong khớp. Đau có thể tăng dần theo thời gian, trở thành một cơn đau kéo dài hoặc có thể xuất hiện đột ngột.

Cứng khớp

Cơn đau kéo dài trong viêm khớp cổ tay, nếu không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến tình trạng cứng khớp. Trong trường hợp này, khớp trở nên cứng và có thể gặp khó khăn khi cầm nắm vật.

Sưng tấy

Sưng tấy, viêm nóng và đau nhức có thể xảy ra khi bệnh đau khớp cổ tay tiến triển nặng. Vùng da xung quanh khớp thường sưng, đỏ và nóng hơn so với các vùng khác.

Hạn chế cử động

Một trong những vấn đề đáng lo ngại của bệnh viêm khớp cổ tay là hạn chế khả năng di chuyển, gây khó khăn trong việc thực hiện các chuyển động linh hoạt. 

Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tình trạng bệnh có thể tiến triển nhanh chóng. Trong thời gian dài, nó có thể dẫn đến dính khớp, co cứng cơ và mất chức năng của khớp.

Nhóm người dễ mắc bệnh đau khớp cổ tay

Phụ nữ mang thai

Phụ nữ mang thai hoặc sau sinh có tỷ lệ mắc bệnh đau khớp cổ tay khá cao. Nguyên nhân chính thường liên quan đến sự giảm sút của các hormone nữ như progesterone, estrogen, testosterone trong quá trình mang thai và cho con bú. Điều này có ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe của hệ xương khớp.

Vận động viên

Các vận động viên tham gia vào các môn thể thao sử dụng tay nhiều như cầu lông, bóng rổ, tennis, bóng bàn… thường có nguy cơ cao mắc bệnh viêm khớp cổ tay.

Người cao tuổi

Tình trạng này ảnh hưởng đến hầu hết mọi đối tượng, đặc biệt là những người cao tuổi. Phụ nữ thường bị ảnh hưởng nhiều hơn nam giới và thường xuất hiện sớm hơn. 

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng khoảng 60% người lớn trên 60 tuổi và 80 – 90% bệnh nhân trên 75 tuổi gặp tổn thương khớp. 

Phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 3 lần so với nam giới. Mặc dù bệnh có thể xuất hiện ở mọi độ tuổi, nhưng thường bắt đầu rõ rệt từ 20 đến 40 tuổi.

Cách chẩn đoán khi bị viêm khớp cổ tay

Khi có nghi ngờ về viêm khớp cổ tay dựa trên các triệu chứng thường gặp, các bác sĩ sẽ tiến hành các phương pháp chẩn đoán như lấy anamnesis, kiểm tra sức khỏe và thực hiện các xét nghiệm hình ảnh như chụp X-quang, siêu âm, cùng với các xét nghiệm máu cần thiết.

Việc lấy anamnesis và kiểm tra sức khỏe nhằm xác định các vùng đau, sưng và mức độ hạn chế chuyển động, từ đó giúp xác định nguyên nhân gây bệnh.

Các phương pháp chụp X-quang, siêu âm và xét nghiệm máu sẽ cung cấp thông tin quan trọng để bác sĩ đưa ra đánh giá chính xác về tình trạng bệnh.

Trong những trường hợp phức tạp hoặc ở giai đoạn đầu của bệnh, việc sử dụng kỹ thuật chụp MRI hoặc CT có thể hữu ích, giúp bác sĩ tìm hiểu sâu hơn về tình trạng bệnh và đưa ra chẩn đoán nguyên nhân gây viêm. 

Dựa trên các triệu chứng, mức độ hoạt động, sở thích và công việc của bạn, kết hợp với kết quả kiểm tra và phân tích hình ảnh, bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị tốt nhất cho bạn.

Các biến chứng khi bị đau khớp cổ tay

Đau khớp cổ tay, nếu không được xác định nguyên nhân và điều trị kịp thời, có thể gây ra nhiều biến chứng phức tạp ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng vận động.

Việc tổn thương sụn khớp kéo dài sẽ dẫn đến hiện tượng bào mòn và hẹp các khe khớp. Điều này có thể dẫn đến teo cơ, dính khớp và biến dạng khớp, gây mất khả năng vận động.

Trong trường hợp của những bệnh xương khớp có tính chất hệ thống (như viêm khớp tự miễn), tổn thương không chỉ xảy ra ở khớp mà còn ảnh hưởng đến da và một số cơ quan nội tạng. Nếu không kiểm soát kịp thời, các biến chứng nguy hiểm có thể phát sinh và gây đe dọa trực tiếp đến sức khỏe.

Cách điều trị đau khớp cổ tay

Để điều trị đau khớp cổ tay hiệu quả, người bệnh cần được chẩn đoán xác định nguyên nhân gây bệnh và áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp. Có nhiều cách điều trị đau khớp cổ tay, trong đó có thể kể đến:

Điều trị tại nhà:

Đối với những trường hợp đau khớp cổ tay nhẹ hoặc do chấn thương vật lý, người bệnh có thể áp dụng các biện pháp khắc phục tại nhà như chườm lạnh, nghỉ ngơi, sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn hoặc băng bó để giảm sưng và đau. Ngoài ra, người bệnh cũng nên hạn chế các hoạt động gây áp lực lên cổ tay và thực hiện các bài tập giảm đau cổ tay hiệu quả.

Điều trị y tế:

Nếu triệu chứng đau khớp cổ tay kéo dài nhiều ngày hoặc càng ngày trở nên nghiêm trọng hơn, người bệnh nên sớm đến bệnh viện để kiểm tra và được bác sĩ kê đơn thuốc chống viêm, giảm đau hoặc tiêm corticosteroid để làm giảm viêm và sưng. Trong một số trường hợp, người bệnh có thể được chỉ định phẫu thuật để khắc phục các vấn đề về xương, gân hoặc dây thần kinh.

Điều trị bằng vật lý trị liệu:

Vật lý trị liệu là một phương pháp điều trị không dùng thuốc, không gây ra các tác dụng phụ và có hiệu quả cao trong việc điều trị các bệnh lý về cơ xương khớp, trong đó có đau khớp cổ tay. Vật lý trị liệu có thể giúp giảm đau, sưng, kích thích tuần hoàn máu, làm dịu các mô viêm và hỗ trợ phục hồi chức năng của khớp cổ tay.

Một số phương pháp vật lý trị liệu được áp dụng cho đau khớp cổ tay là:

Điện trị liệu: Sử dụng các xung điện để kích thích các dây thần kinh ở vùng cổ tay và làm giảm cảm giác đau. Điện trị liệu có thể được kết hợp với các loại thuốc để gia tăng hiệu quả điều trị.

• Sóng siêu âm:

Sử dụng sóng siêu âm để làm nóng các mô sâu ở vùng cổ tay và giúp giảm viêm, sưng và kích thích tuần hoàn máu. Sóng siêu âm cũng có thể giúp làm mềm các mô sừng hoá và tăng độ đàn hồi của các mô xung quanh khớp cổ tay.

• Laser trị liệu:

Sử dụng ánh sáng laser để tác động lên các mô bị tổn thương và kích hoạt quá trình tái tạo tế bào. Laser trị liệu có thể giúp giảm đau, sưng, viêm và hỗ trợ phục hồi chức năng của khớp cổ tay.

Cách phòng tránh bệnh đau khớp cổ tay

Để ngăn chặn sự tiến triển nặng và tái phát lần lượt của bệnh viêm khớp cổ tay, ngoài việc tuân thủ quy trình điều trị, người bệnh cần duy trì một lối sống khoa học để bảo vệ sức khỏe xương và hỗ trợ chậm quá trình thoái hóa.

• Hạn chế tham gia các môn thể thao có tác động trực tiếp lên cổ tay như cầu lông, tennis…
• Khuyến khích tham gia các hoạt động thể thao nhẹ nhàng như bơi lội, đi bộ, yoga để tránh tác động và tổn thương cho khớp cổ tay.
• Lập thói quen nghỉ ngơi trong khoảng 5 – 10 phút sau mỗi giờ làm việc với máy tính, hoặc sau khi thực hiện các công việc đòi hỏi sự sử dụng cổ tay như vẽ tranh hoặc may vá.
• Hạn chế việc uống rượu bia và hút thuốc lá. Điều chỉnh hàm lượng protein trong khẩu phần ăn hàng ngày. Đặc biệt, cần đảm bảo uống đủ nước và bổ sung chế độ ăn giàu rau xanh và trái cây để duy trì nồng độ axit uric trong máu ổn định và sức khỏe xương chắc khỏe.
• Tinh thần cẩn trọng khi tham gia giao thông, thể thao và hoạt động hàng ngày để giảm nguy cơ chấn thương cho khớp cổ tay.
• Hạn chế mang và nâng vật nặng vì đây là một trong những nguyên nhân chính gây tổn thương cho khớp cổ tay. Khi cần di chuyển đồ đạc hoặc vật nặng, cần sử dụng các công cụ hỗ trợ một cách cẩn thận.

Cách tự chăm sóc tại nhà khi bị viêm khớp cổ tay

Người bị viêm khớp cổ tay cần sự chăm sóc và chữa trị đúng cách, đặc biệt từ người thân yêu. Bên cạnh việc tuân thủ các phương pháp điều trị, người bệnh cũng cần lưu ý bổ sung những thực phẩm giúp giảm đau và khó chịu nhanh chóng, bao gồm:

• Các loại thực phẩm giàu omega 3 và vitamin D như cá ngừ, cá hồi, cá cơm.
• Món ăn chế biến từ xương ống và xương sườn động vật, cung cấp glucosamine, canxi và chondroitin giúp tăng cường sức khỏe xương.
• Tăng cường ăn rau xanh, hạt, ngũ cốc và trái cây để cung cấp đầy đủ vitamin và khoáng chất cho cơ thể.
• Thực hiện đúng lịch trình tập luyện, uống thuốc và tuân thủ phác đồ điều trị do bác sĩ đề ra, nhằm giúp cải thiện tình trạng đau khớp cổ tay một cách nhanh chóng và hiệu quả.
• Thay đổi lối sống bằng cách hạn chế mang vác vật nặng và tránh các chấn thương tái diễn tại cổ tay, nhằm ngăn ngừa tái phát bệnh.

Đau khớp cổ tay là một tình trạng thường gặp ở nhiều người và có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Để điều trị đau khớp cổ tay hiệu quả, người bệnh cần được chẩn đoán xác định nguyên nhân gây bệnh và áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp. Ngoài ra, người bệnh cũng nên chú ý phòng ngừa đau khớp cổ tay bằng cách hạn chế các hoạt động gây áp lực lên cổ tay, duỗi căng các cơ xung quanh khớp cổ tay thường xuyên và duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh.