Tiêm khớp háng – Thông tin, quy trình và lợi ích tuyệt vời

Tiêm khớp háng là một phương pháp điều trị được sử dụng để đưa thuốc trực tiếp vào khớp háng nhằm điều trị một số bệnh lý có chỉ định. Khớp háng là một khớp quan trọng nằm sâu bên trong cơ thể. Với sự đa dạng của các vấn đề tổn thương khớp, phương pháp điều trị sẽ được tùy chỉnh phù hợp dựa trên nguyên nhân gây tổn thương. Hãy cùng Diamondkhop tìm hiểu bài viết dưới đây nhé!

Tiêm khớp háng là gì?

Tiêm khớp háng là kỹ thuật đưa thuốc vào trong khớp háng để điều trị một số bệnh lý có chỉ định. Khớp háng là khớp nằm ở sâu. Tổn thương ở khớp rất đa dạng do đó tùy thuộc nguyên nhân tổn thương, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp. 

Cấu tạo khớp háng gồm chỏm xương đùi và ổ chảo của xương chậu. Ngoài ra, trong khớp có áp suất âm nên phải có một lực tác động khá mạnh, khớp mới bị trật ra. Sụn khớp của ổ chảo có hình móng ngựa, phía trên dày do phải chịu lực nặng khi chúng ta di chuyển và mỏng nhất ở phía trong.

Khớp háng phải chịu lực lớn khi đi lại. Sở dĩ chúng có thể chịu lực lớn một phần là do các thớ xương được sắp xếp theo các đường chịu lực. Các thớ xương này không có sẵn khi chúng ta mới sinh ra. Khi trưởng thành, các thớ xương phát triển nhiều dần theo thời gian. Ở người cao tuổi, mức độ loãng xương càng cao, những thứ này sẽ bị thưa dần.

Chỉ định thực hiện

Chẩn đoán

Tiêm khớp háng không chỉ giúp cải thiện triệu chứng đau nhức mà còn cung cấp thông tin về nguyên nhân gây đau háng. Không phải mọi trường hợp đau háng đều bắt nguồn từ khớp háng. Nếu triệu chứng đau nhức được cải thiện sau khi tiêm vào khớp háng, điều này cho thấy nguyên nhân gốc từ khớp, chứ không phải từ cơ, gân hay dây chằng.

Điều trị

Tiêm khớp háng được áp dụng trong những trường hợp sau đây, khi mà điều trị toàn thân đã không hiệu quả dù áp dụng đúng phác đồ và liều lượng:

• Thoái hóa khớp háng.
• Viêm khớp dạng thấp kèm tổn thương khớp háng.
• Bệnh lý cột sống thể huyết thanh âm tính, chẳng hạn như viêm khớp vẩy nến, viêm cột sống dính khớp, viêm khớp phản ứng, viêm khớp mạn tính thiếu niên… kèm tổn thương khớp háng dai dẳng.
• Một số bệnh lý hệ thống kèm tổn thương khớp háng dai dẳng.

Chống chỉ định

Tiêm khớp háng không được thực hiện trong các trường hợp sau:

• Viêm khớp háng do nhiễm khuẩn, bao gồm viêm khớp mủ và lao khớp.
• Tổn thương khớp háng do bệnh lý thần kinh hoặc bệnh máu.
• Nhiễm khuẩn da vùng xung quanh khớp háng, nhiễm nấm… vì khi tiêm có nguy cơ đưa vi khuẩn hoặc nấm vào bên trong khớp háng.
• Miễn dịch suy giảm.

Lưu ý: Cần đặc biệt chú ý với những bệnh nhân có tiền sử đái tháo đường, tăng huyết áp và bệnh máu. Sau khi tiêm, bệnh nhân cần được theo dõi ít nhất 60 phút. Thủ thuật tiêm khớp háng chỉ được thực hiện khi các bệnh lý trên đã được kiểm soát tốt.

Ưu điểm của phương pháp tiêm nội khớp háng

Phương pháp tiêm trực tiếp vào khớp háng mang lại nhiều lợi ích nhờ vào việc hạn chế tác dụng phụ lên toàn bộ cơ thể, đồng thời tối ưu hóa hiệu quả của thuốc tại vùng khớp cần điều trị. 

Khi tiêm khớp háng, bác sĩ còn có thể hút dịch viêm và tiêm thuốc kháng viêm để giảm sưng, nóng và đau một cách nhanh chóng. Ngoài ra, phương pháp này còn có thể sử dụng một số sản phẩm “dưỡng” sụn và khớp như chất nhờn (acid hyaluronic), huyết tương giàu tiểu cầu (PRP), collagen…

Quy trình thực hiện tiêm khớp háng.

Chuẩn bị

Các bước chuẩn bị tiêm khớp háng bao gồm:

• Các cán bộ thực hiện gồm bác sĩ tiêm khớp và điều dưỡng.
• Phòng thủ thuật cần đảm bảo vô trùng.
• Hộp chứa thuốc chống sốc theo quy định.
• Hộp dụng cụ vô trùng bao gồm bông băng gạc, kẹp có mấu, xăng có lỗ…
• Kim tiêm 22G.
• Bơm tiêm nhựa dung tích 3-5ml (loại sử dụng một lần).
• Bông cồn 70 độ, dung dịch betadin hoặc cồn iod, băng dính y tế/băng dính cá nhân (urgo).
• Hướng dẫn người bệnh tư thế phù hợp cho việc tiêm.
• Hồ sơ bệnh án.

Tiến hành

Các bước thực hiện tiêm khớp háng được thực hiện như sau: 

• Bước 1: Tiêm được thực hiện tại phòng thủ thuật xương khớp đảm bảo vô khuẩn theo quy định.
• Bước 2: Bác sĩ kiểm tra hồ sơ bệnh án hoặc đơn về chỉ định và chống chỉ định.
• Bước 3: Bác sĩ kiểm tra máy siêu âm và đầu dò.
• Bước 4: Điều dưỡng hướng dẫn bệnh nhân nằm ở tư thế thẳng và duỗi chân.
• Bước 5: Bác sĩ xác định vị trí đặt đầu dò dọc theo cổ xương đùi, phía bên ngoài động mạch và thần kinh đùi để đưa kim vào khớp một cách an toàn.
• Bước 6: Bác sĩ rửa tay, đeo găng vô trùng.
• Bước 7: Bác sĩ bọc đầu dò bằng găng vô trùng.
• Bước 8: Điều dưỡng rửa vùng tiêm bằng cồn iod.
• Bước 9: Bác sĩ gây tê da và mô dưới da tại vị trí xác định bằng 2ml Lidocain-2% và sử dụng kim tiêm 25G dưới hướng dẫn siêu âm.
• Bước 10: Bác sĩ đưa kim Spinocan 23G vào vị trí đã xác định dưới sự hướng dẫn của siêu âm. Điều dưỡng loại bỏ nòng kim và xoay bơm tiêm để đưa thuốc vào khớp, sau đó kiểm tra xem kim có vào mạch máu hay không bằng cách rút piston của bơm tiêm. Nếu không có hiện tượng tiếp xúc với mạch máu, thuốc sẽ được tiêm vào ổ khớp theo chỉ định của bác sĩ.
• Bước 11: Điều dưỡng rửa và băng tại chỗ tiêm.
• Bước 12: Điều dưỡng hướng dẫn bệnh nhân sau thủ thuật, bệnh nhân không để nước tiếp xúc với vị trí tiêm và hạn chế di chuyển khớp trong vòng 24 giờ. Sau 24 giờ, bệnh nhân có thể gỡ bỏ băng dính và rửa vùng tiêm bằng nước thông thường.

Chăm sóc sau tiêm khớp háng

Sau khi tiêm khớp háng, bác sĩ cần theo dõi mạch máu, huyết áp, tình trạng chảy máu tại chỗ và tình trạng viêm trong vòng 24 giờ. Nếu phát hiện bất thường, cần có biện pháp can thiệp kịp thời.

Các tai biến có thể xảy ra khi tiêm thuốc vào khớp

Tai biến có thể xảy ra khi tiêm thuốc vào khớp bao gồm:

• Chỉ định sai hoặc lạm dụng: 

Tiêm corticoid hoặc hyaluronate sodium vào khớp chỉ được thực hiện khi bệnh nặng không đáp ứng với kháng viêm không steroid. Một số người có thể lạm dụng loại thuốc này trong các trường hợp nhẹ mà không cần thiết.

• Tiêm không đúng kỹ thuật: 

Nếu không nắm vững vị trí giải phẫu và không thành thạo trong thao tác, có thể không tiêm thuốc vào đúng vị trí cần tiêm, dẫn đến hiệu quả điều trị kém.

• Nơi tiêm không đạt tiêu chuẩn: 

Một lỗi phổ biến là tiêm không đảm bảo vô khuẩn hoặc không tiến hành vô khuẩn đúng cách trên da trước khi tiêm. Điều này có thể dẫn đến việc nhiễm khuẩn trong khớp, nhiễm khuẩn toàn thân hoặc nhiễm khuẩn huyết.

Các lưu ý khi tiêm khớp háng để tránh tai biến

Để tránh tai biến khi tiêm khớp háng bao gồm:

• Không áp dụng tiêm thuốc vào khớp và tiêm vào mô cạnh khớp cho các trường hợp như viêm khớp nhiễm khuẩn (viêm khớp mủ, lao khớp…), u xương khớp, tổn thương khớp do bệnh lý thần kinh, bệnh máu, nhiễm khuẩn ngoài da vùng tiêm khớp.
• Tiêm thuốc vào khớp phải đúng vị trí giải phẫu của các điểm bám gân, các đỉnh cầu, dây chằng, màng bao khớp và ổ khớp. Tránh tiêm vào cơ, xương, mạch máu và dây thần kinh xung quanh khớp, vì có thể gây teo cơ, làm mềm xương và làm mất khả năng vận động của bệnh nhân.
• Đảm bảo tuân thủ các nguyên tắc về vô khuẩn (sát khuẩn, sử dụng kim tiêm vô khuẩn…).
• Tiêm đúng liều lượng thuốc. Liều lượng thuốc tiêm (từ 0,3 – 1,5ml) phụ thuộc vào kích thước khớp tiêm, tránh tiêm quá nhiều thuốc vào ổ khớp hoặc mô mềm xung quanh khớp để tránh gây tổn thương màng hoạt dịch hoặc tạo áp lực không mong muốn do dư thuốc.
• Sau khi tiêm thuốc vào khớp, cần dán băng dính vô trùng tại vị trí tiêm. Bệnh nhân không được rửa nước vào vùng tiêm và chỉ được gỡ bỏ băng dính sau 8-12 giờ.

Tiêm khớp háng là một phương pháp hiệu quả trong điều trị bệnh lý khớp háng. Quy trình tiêm được thực hiện một cách cẩn thận và tuân thủ các quy tắc vô khuẩn sẽ giảm nguy cơ xảy ra tai biến và tăng khả năng điều trị thành công.